Tulẹ jẹ iru ohun elo ogbin fun ilẹ ti a gbin. O ni abẹfẹlẹ ti o wuwo ni opin tan ina kan, nigbagbogbo ti a so mọ ẹgbẹ ẹran-ọsin tabi awọn ọkọ ayọkẹlẹ ti n fa. O tun jẹ idari nipasẹ agbara eniyan. O ti wa ni lo lati ya ile awọn bulọọki ati tulẹ grooves lati mura fun gbìn.
Àwọn àgbẹ̀ ní Mesopotámíà àti Íjíbítì bẹ̀rẹ̀ sí ṣe àdánwò pẹ̀lú ohun ìtúlẹ̀ ní ọdún 5500 sẹ́yìn. Wọ́n fi igi tí wọ́n ní ìrísí Y ṣe àwọn ohun ìtúlẹ̀ àkọ́kọ́, wọ́n sì fi ẹ̀ka ọ́fíìsì tó wà nísàlẹ̀ ṣe orí kan, wọ́n sì ṣe àwọn ẹ̀ka méjèèjì tó wà lókè sí ọ̀wọ́ méjì. So ohun-elo itulẹ mọ okun ki o fa rẹ nipasẹ malu kan. Awọn sample scraps kan dín aijinile koto ni ile. Àwọn àgbẹ̀ lè fi ọwọ́ lé oko.
Ni ọdun 3000 BC, a ti mu itulẹ naa dara si, ti o jẹ ki itọlẹ naa di "ploughshare" ti o le ṣii ile daradara siwaju sii, ati fifi apẹrẹ isalẹ ti idagẹrẹ ti o le fa ile si ẹgbẹ.
Itulẹ China wa lati Leihe. Ni akọkọ, o le tun pe ni "LEIYU". Lẹhin lilo ẹran-ọsin lati fa Leibo, diẹdiẹ o ya ohun-ọgbẹ kuro lati Leibo, pẹlu orukọ to dara ti “plough”. Itulẹ naa han ni ijọba Shang ati pe o le rii ninu awọn akọle egungun oracle. Tete plows wà robi ni apẹrẹ ati eto. Iron plows han lati pẹ Western Zhou Oba si awọn orisun omi ati Igba Irẹdanu akoko, ati malu won lo lati fa ìtúlẹ. Ni Iha Iwọ-Oorun Han, igi itulẹ ti o taara han, pẹlu awọn ohun elo plowshares ati awọn ọwọ ọwọ. Ni awọn agbegbe ti aini ti ẹran-ọsin, “ọkọ itọlẹ” ti wa ni lilo pupọ. Loni, awọn nkan ti npa itulẹ wa ni awọn agbegbe ẹlẹya kekere ni Sichuan, Guizhou ati awọn agbegbe miiran. Titẹ itọlẹ tun ni a npe ni "Min" ati "itulẹ ẹsẹ". Nigbati o ba wa ni lilo, tẹ lori rẹ pẹlu ẹsẹ rẹ lati ṣe aṣeyọri ipa ti titan ile. Song ati Zhou qufei's "ita awọn oke-nla. Idahun awọn aṣa agbegbe ni ipo awọn miiran":
Ohun ìtúlẹ̀ náà dà bí ṣíbí, ó sì gùn ní nǹkan bí ẹsẹ̀ bàtà mẹ́fà. Ni opin ti awọn crossbar, diẹ ẹ sii ju ọkan ẹsẹ, wọnyi meji ọwọ tun mu. Lara awọn poughshares, mimu kukuru kan ni a lo si apa osi, eyiti o tun wa nibiti awọn igbesẹ agbegbe osi. Lara awọn ohun-ọṣọ, mimu kukuru ni a fi si apa osi, ati ibi ti ẹsẹ osi tun jẹ ọjọ marun ti titẹ lori itulẹ le jẹ ọjọ ti awọn ẹran-ọsin, ti ko jinna bi ile.
Ni awọn Sui ati Tang Dynasties, awọn ọna ti awọn ohun itulẹ ti a ti dara si gidigidi, ati awọn te yuan plow han. Ni afikun si awọn armrest ti awọn itulẹ, nibẹ ni o wa tun Odi, ṣagbe ọfà ati ṣagbe-wonsi. Gẹgẹ bi Lu guimeng's leidan Sutra, awọn ẹya 11 wa ti igi ati irin ṣe, eyiti o le ṣakoso ati ṣatunṣe ijinle itulẹ. O jẹ ẹsẹ 2.3 gigun ati pe o tobi pupọ. O le jẹ ki o fa nipasẹ malu meji. Ile-iṣọ Itan-akọọlẹ Ilu Kannada ni ẹda kan ti ṣagbe ti Oba Tang. Ilana rẹ jẹ itẹwọgba nipasẹ ẹrọ itọsona oni moldboard pough. Ti a ṣe afiwe pẹlu itulẹ yuan ti o taara ni Ijọba Iwọ-oorun Iwọ-oorun, Qu Yuan ṣagbe ni Ijọba Tang pọ si igbelewọn ṣagbe, eyiti o le pade awọn iwulo oriṣiriṣi ti sisọ jinlẹ ati aijinile; Odi itulẹ ti ni ilọsiwaju. Ni ijọba Tang, odi itulẹ jẹ yika, eyiti o le fa ile ti o bì sẹ́gbẹ̀ẹ́gbẹ́, dinku resistance siwaju, ki o si yi idina ile kuro lati ge idagba awọn èpo kuro.
Itulẹ ti a lo ni Yuroopu atijọ ko ti yipada pupọ lati ọjọ ori idẹ. Nikan ẹnu ṣagbe ni gbogbogbo ti rọpo igi pẹlu irin lati ọdun kẹwa BC. Ni akoko yii, a gbe itulẹ si giga kan nipasẹ alatulẹ, eyiti o nilo agbara nla. Awọn igi-igi ati awọn igi ti a tulẹ ko ni taara tabi jinle pupọ, nitorinaa wọn ni lati ṣagbe lẹẹmeji. Nigbati o ba n ṣagbe iwe-iwọle keji, ṣe igun ọtun kan pẹlu itọsọna ti akọkọ kọja.
Ní Yúróòpù, a ti lo irú ìtúlẹ̀ tuntun láti ọ̀rúndún kìíní BC. O ni kẹkẹ lati šakoso awọn ijinle ti plowing, eyi ti o fi awọn plowman akitiyan. Itulẹ tuntun naa ni ọbẹ itulẹ lati ge ile ati awoṣe lati yi ile pada. Furrow jẹ jinle ati afinju, eyiti o rọpo ọna itulẹ iṣaaju. Itulẹ tuntun naa wuwo ju ti atijọ lọ ati pe o nilo igbiyanju pupọ lati fa a soke, nitorinaa awọn agbe fi ẹran malu. Ogbin ẹṣin bẹrẹ ni ọgọrun ọdun kẹwa ati kọkanla.
A tun lo awọn ohun-ọṣọ ni ọpọlọpọ awọn ẹya ni agbaye, pẹlu China.
Awọn ohun elo ti o jọra si awọn ohun-ọṣọ tun ni a npe ni "ploughs".
Akoko ifiweranṣẹ: Mar-18-2022